อีกหนึ่งในมะเร็งร้ายใกล้ตัว ที่มักมาแบบไม่มีสัญญาณเตือน คือ มะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งเป็นมะเร็งที่เกิดบริเวณส่วนปลายของระบบทางเดินอาหาร จากสถติพบว่ามะเร็งลำไส้ใหญ่พบบ่อยในเพศชายเป็นอันดับที่2รองจากมะเร็งตับและพบบ่อยในเพศหญิงเป็นอันดับที่3 รองจากมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก
นอกจากนี้มะเร็งลำไส้ใหญ่ยังเป็นหนึ่งในโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมอีกด้วย แม้ว่าจะพบมากในกลุ่มคนที่อายุ 50 ปีขึ้นไป แต่ในปัจจุบันพบว่ามีอัตราการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ในกลุ่มคนหนุ่มสาวที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ และมักไม่แสดงอาการในช่วงแรก โดยทั่วไป กว่าผู้ป่วยจะรู้ตัวก็มักพบในระยะที่ 3 – 4 แล้ว ทำให้ยากต่อการรักษาและมีโอกาสเสียชีวิตสูง
คุณรู้หรือไม่ว่ามะเร็งลำไส้ใหญ่….. ยิ่งรู้เร็ว ยิ่งดี เพราะมีโอกาสรักษาหายได้ ดังนั้น การตรวจเพื่อคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ด้วยวิธีการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) เป็นประจำ หรือ มาพบแพทย์ทันทีที่เริ่มมีอาการผิดปกติเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด
คลิกเลือกอ่านข้อมูลมะเร็งลำไส้ใหญ่ตามหัวข้อที่ท่านสนใจ
โรคมะเร็งลำไส้กับอาการเตือน
คุณมีสัญญาณเตือนมะเร็งลำไส้เหล่านี้บ้างหรือไม่ ?
- ขับถ่ายผิดปกติ (ท้องผูกสลับท้องเสีย)
- ถ่ายไม่สุด / อุจจาระลำบากหรืออุจจาระลำเล็กลง / ปวดเบ่งในช่องทวารหนัก
- ถ่ายอุจจาระมีมูกเลือดปน
- ปวดท้องเรื้อรัง
- อาจคลำเจอก้อนในช่องท้อง
- อาการอื่นๆที่ไม่ทราบสาเหตุ เช่น ร่างกายอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด
มะเร็งลำไส้ใหญ่เกิดจาก
โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นความผิดปกติของเซลล์เนื้อเยื่อบริเวณลำไส้ใหญ่ที่เกิดการกลายพันธุ์ โดยมีการแบ่งตัวและเพิ่มขึ้นของขนาดเยื่อบุอย่างรวดเร็ว เมื่อเซลล์เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ก็จะเกิดเป็นติ่งเนื้อหรือเนื้องอกขึ้นในลำไส้ และค่อยๆใหญ่ขึ้นจนพัฒนากลายเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ และเซลล์มะเร็งจะลามไปยังชั้นกล้ามเนื้อและส่วนต่างๆของลำไส้ผ่านท่อน้ำเหลืองและหลอดเลือดและลุกลามไปที่อวัยวะอื่นๆของร่างกาย เช่น ลุกลามไปที่ตับหรือปอด
ในปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน แต่ที่จากการศึกษาพบว่าประชากรที่รับประทานผักผลไม้ยิ่งมากเท่าไร ยิ่งลดโอกาสเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้มากเท่านั้น
โดยปกติโอกาสเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่จะเพิ่มขึ้นตามวัย คือมียิ่งอายุมากขึ้นความเสี่ยงก็ยิ่งสูงขึ้น และในปัจจุบันคนไทยเริ่มมีพฤติกรรมการใช้ชีวิตและบริโภคอาหารแบบชาวตะวันตก ทำให้อัตราการพบมะเร็งลำไส้ใหญ่ในประชากรไทยที่มีอายุน้อยกว่า 50 ปี เพิ่มสูงขึ้น
มะเร็งลำไส้ใหญ่สามารถตรวจพบได้จากการส่องกล้องลำไส้ใหญ่และทวารหนัก โดยอัตราการรอดชีวิตและโอกาสหายขาดจากโรคนี้มักขึ้นอยู่กับระยะที่ตรวจพบด้วย ซึ่งเราสามารถแบ่งระยะมะเร็งลำไส้ใหญ่ ออกได้เป็น 4 ระยะดังนี้
ระยะของมะเร็งลำไส้ใหญ่
ระยะที่ 1 (ระยะแรก) เป็นระยะที่ยังไม่มีการลุกลาม สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด และหายขาดได้ มีอัตราการรอดชีวิต 80-95%
ระยะที่ 2 เป็นระยะที่เริ่มลุกลาม เซลล์มะเร็งจะเข้ามาในชั้นกล้ามเนื้อของลำไส้ และอาจลามไปถึงเยื่อหุ้มลำไส้ เนื้อเยื่อส่วนอื่นๆ หรือ อวัยวะข้างเคียง มีอัตราการรอดชีวิต 55-80% ในการรักษาจำเป็นต้องได้รับการรักษาแบบผ่าตัดควบคู่ไปกับการทำเคมีบำบัด ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสหายขาดได้ 80-90%
ระยะที่ 3 เป็นระยะที่เริ่มลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลือง ในการรักษาจะต้องผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองออกให้มากที่สุด และทำเคมีบำบัดเพื่อไม่ให้มะเร็งฟื้นตัว และกลับมาลุกลาม มีอัตราการรอด 40%
ระยะที่ 4 (ระยะแพร่กระจาย) ถือเป็นระยะที่ค่อนข้างรุนแรง เพราะเซลล์มะเร็งแพร่กระจายไปยังอวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ปอด หรือกระดูก ซึ่งการรักษาระยะนี้ต้องทำการผ่าตัดโดยการตัดอวัยวะบางส่วนที่พบเซลล์มะเร็งออก และทำเคมีบำบัดร่วมด้วย มีอัตราการรอดเพียงชีวิต 10% ในมะเร็งลำไส้ระยะที่ 4 นี้หากได้รับการรักษาที่ต่อเนื่องโอกาสหายขาดเทียบเท่ากับระยะที่ 3
ทำไมต้องตรวจคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่
มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นสาเหตุสำคัญอันดับต้น ๆ ที่ทำให้ประชากรทั่วโลกเสียชีวิต แต่ถ้าตรวจพบเร็ว และได้รับการรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่ระยะเริ่มต้น จะช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตได้
จากข้อมูลสถิติจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติปี 2563 พบว่า โดยทั่วไปผู้ป่วยส่วนใหญ่กว่า 72.7% จะทราบว่าตนเองป่วยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ก็มักพบในระยะ 3 -4 ซึ่งทำให้โรคมะเร็งลำไส้จัดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ที่กำลังคุกคามชีวิตคนไทย
มีการพบติ่งเนื้อชนิด adenoma ซึ่งเป็นติ่งเนื่อที่มีโอกาสพัฒนาไปเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ มีข้อมลูดังนี้
3 วิธี รักษามะเร็งลำไส้ใหญ่
1. การผ่าตัด
หลังจากแพทย์ได้พบว่ามีติ่งเนื้อในลำไส้จากการตรวจด้วยวิธีการส่องกล้องทางเดินทวารหนัก Colonoscopy การผ่าตัดถือวิธีการรักษที่ดีที่สุดและในกรณีที่ชิ้นเนื้อกลายเป็นมะเร็งแล้วแพทย์อาจรักษาร่วมกับ
2. การให้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)
ใช้ประกอบกับการผ่าตัด เพื่อลดโอกาสกำเริบของมะเร็งและเพิ่มโอกาสรอดชีวิตยืนยาวขึ้น หลังการผ่าตัดแล้ว จะต้องพบแพทย์เป็นระยะๆ เพื่อติดตามดูว่าไม่มีเนื้องอกกำเริบหรือกลับเป็นใหม่ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่ของการรักษาจะเป็นการผ่าตัดเอาก้อนเนื้องอกออกไปแล้ว แต่พบว่าเกิดการกลับมาใหม่ได้มาก ประมาณ 50-60% การรักษาด้วยเคมีบำบัดเป็นการรักษาเพื่อลดการกลับมาใหม่หลังจากการผ่าตัด
3. การฉายแสง (รังสีรักษา)
การรักษาด้วยการฉายรังสีในมะเร็งลำไส้ใหญ่นั้นเป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษา โดยเฉพาะเมื่อก้อนเนื้อนั้นลุกลามออกไปยังอวัยวะอื่นๆ หรือออกมาเกาะยังผนังหน้าท้อง ซึ่งการฉายรังสีนั้นไม่เป็นการรักษาวิธีหลักในการรักษามะเร็งลำไส้
การรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่ จะมีทีมแพทย์ในสาขาต่างๆ เช่น ศัลยแพทย์ รังสีแพทย์ และอายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคมะเร็ง ร่วมกันวางแผนการรักษาที่ดีที่สุดและเหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย
แพทย์จะเลือกการรักษาใดนั้นขึ้นอยู่กับว่าเป็นเซลล์มะเร็งมากน้อยเพียงใด มีการลุกลาม แพร่กระจายหรือไม่ และประเมินสภาพร่างกายของผู้ป่วยด้วยว่าเหมาะสมกับวิธีใดมากที่สุด
คำถามที่พบบ่อย
A : แพทย์สามารถทำการตัดได้ทันที ผ่านการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ และส่งตรวจติ่งเนื้อเพื่อวินิจฉัยโรคต่อไป
A : ข้อมลูพบว่าการส่องกล้องลำไส้ใหญ่และตัดติ่งเนื้อสม่ำเสมอ สามารถลดอัตราการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ถือเป็นการตรวจที่ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่อย่างดี
สรุป
มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นโรคพบได้บ่อยในประชากรไทย โดยในเพศชายพบเป็นอันดับ 2 และในเพศหญิง พบเป็นอันดับ 3 และเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของการเสียชีวิตด้วย การตรวจคัดกรองด้วยวิธีการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ colonoscopy เป็นประจำ โดยเฉพาะในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไปและในผู้ที่มีความเสี่ยงสูง หรือเมื่อมีอาการผิดปกติ จะช่วยให้ตรวจพบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น หากตรวจพบเร็วก็จะรักษาได้อย่างทันท่วงที ช่วยลดอัตราการเสียชีวิตได้ และสามารถรักษาให้หายได้ โรงพยาบาลบีเอ็นเอชมีบริการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ให้ท่านเลือกใช้ 2 แบบ ตามไลฟ์สไตล์ของท่าน
